In de Middeleeuwen trekken talloze pelgrims door Europa om heilige plaatsen te bezoeken. Ook Amsterdam is een belangrijke bedevaartplaats, omdat hier in 1345 een wonder heeft plaatsgevonden. Dit wonder wordt het Mirakel van Amsterdam genoemd. Een jaar na deze gebeurtenis wordt er een klein kapelletje opgetrokken boven de haard waarin een ongeschonden hostie gevonden is. Deze ‘Kapel ter Heilige Stede’ wordt al snel door duizenden pelgrims bezocht. Ze brengen minstens drie dagen door in de stad. Ze slapen in speciaal ingerichte slaapzalen, die ‘baaierds’ worden genoemd of in gasthuizen. Ook personen van aanzien bezoeken de Heilige Stede. Maximiliaan, de latere keizer van Oostenrijk, gaat op bedevaart naar Amsterdam. Hij doet dat uit dank omdat hij op wonderbaarlijke wijze van zijn kwalen genezen is, nadat hij beloofd had de heilige plek met een bezoek te vereren.

Dit incomplete speldje, gedragen door een middeleeuwse pelgrim, is ongeveer zes centimeter hoog en vier centimeter breed. Het is gevonden op het terrein van het voormalige St.-Pietersgasthuis, gelegen tussen de Nes en het Rokin. Het is gemaakt van tin en lood. Pelgrims kopen dergelijke speldjes bij het heiligdom dat ze bezoeken. Ze spelden het op de brede rand van hun hoed, zodat ze herkenbaar zijn als pelgrim. Het is niet alleen een aandenken aan de lange reis, als ‘reliek’ heeft het vooral een ‘heilwerkende’ en ‘kwaad afwerende’ werking. Dit Amsterdamse exemplaar is uniek; het is het enige bekende pelgrimsinsigne waarop het Mirakel daadwerkelijk staat afgebeeld.

In 1578 vindt in Amsterdam de Alteratie plaats. De stad schaart zich achter de Protestantse Prins van Oranje. Het katholieke stadsbestuur wordt letter aan de dijk gezet en vervangen door een protestants bestuur. Het gevolg van deze omwenteling is dat de katholieken hun kerken, kapellen en kloosters af moeten staan. En komt er een einde aan alle publieke uitingen van hun geloof, zo ook de verering van het Mirakel van Amsterdam. De Kapel ter Heilige Stede gaat over in de handen van de protestanten en wordt omgedoopt tot Nieuwezijds Kapel. Leonardus Marius (1558-1652) de pastoor van het particuliere en daardoor katholiek gebleven Begijnhof, pakt bij zijn aantreden in 1631 in stilte de verering weer op. Deze duurt tot de dag van vandaag. De jaarlijkse Stille Omgang, die vanaf 1880, eerst privé onder vrienden en later groepsgewijs gelopen wordt, is daar het levende bewijs van. Het Begijnhof wordt niet voor niets de tweede Heilige Stede genoemd.