Op 26 mei 1578 vindt in Amsterdam de Alteratie plaats. Het katholieke stadsbestuur wordt in een vreedzame revolutie door protestanten in kleine bootjes letterlijk aan de dijk gezet. Drie dagen later wordt de Heilige Stede belaagd. Alles wat aan het door de protestanten zo vermaledijde Mirakel herinnert, wordt vernietigd. Wat er nog uit de inboedel gered kan worden, wordt over de diverse instellingen in de stad verdeeld. Ook een ‘viercante groene kist’ uit de sacristie van de kapel wisselt van eigenaar en verhuist naar het Burgerweeshuis dat net haar intrek in het voormalige St. Lucienklooster genomen heeft.

In 1762 brengt stadshistoricus Jan Wagenaar een bezoek aan het weeshuis om de kist te bekijken. Hij merkt dat zieke weesjes die er bovenop geplaatst worden terstond genezen. Hij weet het zeker: dit móet wel de linnenkist zijn waarin de mirakelhostie naar de Oude Kerk gebracht is. De twee engelen, die een in het haardvuur zwevende hostie aanbidden, spreken boekdelen.

Wagenaar tekent zijn ontdekking in datzelfde jaar op in zijn 'Amsterdam in zyne opkomst' en rakelt daarmee de belangstelling voor het wonder weer op. Veel, té veel katholieken vinden de weg naar het weeshuis om de mirakelkist te zien. De kist wordt veiligheidshalve naar zolder gebracht om elke vorm van ‘bijgeloof’ de kop in te drukken.

Eind negentiende eeuw gooit historicus Jan Sterck (1859-1941) roet in het katholieke eten. Hij krijgt een document in handen waaruit blijkt dat de vermeende mirakelkist rond 1500 door het Sacramentsgilde aangekocht is. Zijn bron beschrijft hoe twee regenten in 1579 hun nieuwsgierigheid niet langer konden bedwingen. Ze openden de kist en troffen er rentebrieven in aan. Ook het gilde gebruikte de twee hostie-vererende engelen als ‘logo’. Wagenaar is erdoor op het verkeerde been gezet. De mirakelvereerders zijn een illusie armer, het Burgerweeshuis een archiefkist rijker.