
De draai van de Dominicuskerk: een voormalige katholieke, nu zelfstandige en vrijzinnige kerk.
Locatie
Dominicuskerk
Spuistraat 12
Type
Kerk
Religieuze gemeenschap
Oecumenische gemeente
Object
Voormalige communiebank als ombouw van het muziekpodium
Maker en datering
Pierre Cuypers
1893
Bezichtigen
In de kerk
Eind jaren zestig van de vorige eeuw komt er een vernieuwingsproces op gang in de Katholieke Kerk. De Dominicus loopt daarin voorop. Vrouwen en mannen, homo’s en hetero’s en ook uitgetreden priesters doen er op gelijke voet mee. Pastor Wim Tepe heeft in de jaren zeventig de moed om dat uit te drukken in het interieur. Een groot deel van de houten banken wordt verwijderd en de oude communiebanken worden de onderkant van een podium, midden in de ruimte. Sindsdien staat het woord aan de ene kant, de muziek aan de andere kant, en zitten de mensen daar omheen. Dat drukt uit wat deze kerk wil zijn.
In 1989 is de Dominicus een zelfstandige kerk geworden. Tot op de dag van vandaag worden de vieringen druk bezocht, ook via de livestream, door honderden mensen uit de wijde omtrek. De vieringen worden verzorgd door een team van liturgen en musici. Met liefde voor de christelijke traditie en met de durf om die op een eigentijdse manier vorm te geven.
Communiebank
Een laag hek dat een altaar afscheid van de rest van de kerk. Katholieken knielen traditioneel aan de communiebank om de Heilige Communie te vangen.
Op deze plaats aan het begin van de Spuistraat heeft lang een schuilkerk gestaan, 't Stadhuys van Hoorn, bediend door de kloosterorde van de dominicanen. Als de katholieken halverwege de negentiende eeuw weer kerken mogen bouwen, krijgt de befaamde Pierre Cuypers, ook bekend van het Centraal Station en het Rijksmuseum, de opdracht een Dominicuskerk te bouwen, met een klein stadsklooster er tegenaan. De kerk wordt opgeleverd in 1893: een neogothisch totaalkunstwerk met een opvallend recht plafond, gesteund door stalen balken die een grote breedte kunnen overspannen.
Schuilkerk
Gebouw waarin, onder het bewind van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden (1588-1795), verborgen godsdienstoefeningen werden gehouden. Kerkelijke groeperingen buiten de calvinistische kerk, zoals katholieken, lutheranen, doopsgezinden en remonstranten moesten hun godsdiensten in schuilkerken praktiseren.
Arjan Broers
pastor, lid van de werkgroep pastoraat en het liturgisch team
Laatst bewerkt
25 juni 2025
Voormalige communiebank als ombouw van het muziekpodium, Pierre Cuypers, 1893, hout. Collectie Dominicusgemeente Amsterdam. Foto Robert Westera.
Exterieur en interieur: foto Robert Westera.
Ombouw muziekpodium, Wim Tepe, 1973, hout. Collectie Dominicusgemeente Amsterdam. Foto Robert Westera.
't Stadhuis van Hoorn, maker onbekend, ca. 1624, gevelsteen. Collectie Dominicusgemeente Amsterdam. Foto Robert Westera.
Hoogewoud, G., 'Sint Dominicuskerk. R.K. Kerk van de H. Dominicus' in: G. Hoogewoud, e.a., P. J. H. Cuypers en Amsterdam : gebouwen en ontwerpen 1860-1898 (’s-Gravenhage 1985) 65-72.
Online bronnen
https://dominicusamsterdam.nl/
Laatst gecontroleerd 06-06-2025